فلسفه شریعت در نگاه علامه طباطبایی

تبیین فلسفه شریعت - عبادت و قانون - از دیدگاه علامه طباطبایی است. نویسنده، پس از طرح این پرسش که فلسفه تکلیف در دین چیست، تکلیف و شریعت را به دو بخش قانون - تکلیف ناظر به روابط انسان ها و مناسبات اجتماعی - و عبادت - تکلیف ناظر به رفتار فرد - تقسیم کرده و برای هر یک دو کارکرد دنیوی و اخروی بر شمرده است. کارکرد دنیویِ قانون را تنظیم روابط اجتماعی و استقرار عدالت و حفظ حقوق دانسته و معتقد است قوانین بشری به دلیل عدم توجّه به آغاز و انجام زندگی انسان و عدم شناخت ابعاد و گستره وجود انسان در هاله ای از جهل و ناآگاهی تنظیم می شود، از این رو تشریع قوانین الهی ضرورت می یابد. در ادامه به کار کرد دنیوی عبادت پرداخته و آن را تلطیف قانون گرایی و زمینه سازی اجرای بهتر قانون می داند. سپس کارکرد اخروی شریعت را از نگاه متکلّمان، »در معرض ثواب و پاداش قرار دادن انسان از سوی خداوند« و از دیدگاه منابع دینی »امتحان« ذکر کرده و آن را فلسفه حیات در نگاه دین می داند. در پایان فلسفه تشریع را از نگاه علامه طباطبایی، به انجام رساندن خط وجود انسان به سمت یکی از دو نقطه سعادت و شقاوت بر شمرده است.